Gepensioneerden staan politiek in de belangstelling, en niet altijd op een positieve manier.

Want ‘we’ zijn met velen, hebben kapitaal (in de stenen, dat wel), houden grote huizen bezet, verbruiken veel pensioen en hebben (straks) veel zorg nodig. De derde levensfase: het geschenk van de eeuw, eerder bejubeld, levert bij de politiek vooral hoofdbrekens op. Want: personeelstekort en wie gaat dat allemaal betalen?

Wat kunnen we van een nieuw kabinet verwachten? Tussen al het politiek gekrakeel en geopolitieke spanningen kan aandacht voor de snelst groeiende groep Nederlanders, de 65+ers, gemakkelijk uit het zicht verdwijnen.

Tijdens de Troonrede was er aandacht voor: ‘Met het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord wordt de toegang tot de gezondheidszorg verbeterd. Daarnaast is er het recente Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg, dat gericht is op verbetering van de langdurige zorg thuis en in het verpleeghuis. Al deze initiatieven vragen de komende periode om verdere invulling, zodat goede zorg in de toekomst beschikbaar blijft voor iedereen’, sprak de Koning.

In de afgelopen jaren is er al veel werk gemaakt van vooral de langdurige zorg, met het Integraal Zorgakkoord (IZA), Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en (voorheen) programma Wonen Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO).

Hoe belangrijk ook deze aandacht, de eendimensionale associatie van ouderen met langdurige zorg thuis en in het verpleeghuis is een beperkte. Begrippen als welzijn en preventie krijgen nog steeds geen volwaardige plaats in seniorenbeleid. Over de rol die senioren (kunnen) spelen en op die manier een maatschappelijke bijdrage (kunnen) leveren: geen woord. En dat terwijl een pond welzijn een kilo zorg scheelt.

Dat komt de beeldvorming niet ten goede. Om van een lange termijn visie op vergrijzing maar niet te spreken.

Gezamenlijke voornemens

Waar ik benieuwd naar was: hoe kijken politieke partijen naar de groeiende groep senioren, wat hebben ze hierover opgenomen in hun verkiezingsprogramma’s? Welke thema’s zijn belangrijk, waar willen ze op inzetten?

De Nationale Zorggids  zette het op een rijtje. Wat vinden de vier grootste partijen in de peilingen, wat zijn overeenkomsten en verschillen?

De vier grootste partijen in de peilingen, PVV, VVD, GroenLinks/PvdA en CDA, zetten in op woonvormen voor ouderen. Nieuwe woonvormen moeten het mogelijk maken dat ouderen in hun vertrouwde omgeving blijven wonen. De woningen zijn levensloopbestendig, zorggeschikt en maken ontmoeting en onderlinge hulp mogelijk. Ook kleinschalige verzorgingshuizen komen terug en er komen meer verpleeghuisplekken (PVV en GroenLinks/PvdA).

In het verlengde daarvan komen we bij partijen aandacht voor betekenisvol ouder worden tegen.  Intergenerationele initiatieven die betekenisvol ouder worden vergroten, moeten gestimuleerd worden, vindt het CDA. GroenLinks/PvdA steunt initiatieven die eenzaamheid tegengaan, bijvoorbeeld door de gemeenschapszin in buurten te vergroten met ontmoetingsplekken en een sterk verenigingsleven. Ook de VVD noemt geclusterde woonvormen met gezamenlijke voorzieningen die ouderen een rijk sociaal leven bieden, eenzaamheid voorkomen en bijdragen aan hun gezondheid.

Ook is aandacht voor de ziekte dementie. De VVD wil de nationale dementiestrategie versterken waar GroenLinks/PvdA inzet op meer kennis van dementie en meer inzet van dementievriendelijke omgevingen.

Behalve aandacht voor woonvormen en woonomgeving is ook mantelzorgondersteuning voor iedere partij belangrijk. Mantelzorgbonus, mantelzorgverlof, meer respijtzorg voor mantelzorgers: alles om mantelzorg op peil te houden. En de huidige wet- en regelgeving in de zorg moet eenvoudiger, daar is iedereen het over eens.  Er zijn nu teveel wetten en financieringsstromen en dat moet eenvoudiger.

Politieke signatuur zichtbaar

En dan een aantal specifieke partijpunten, die de eigen politiek signatuur laten zien.

De VVD is de enige partij die extra maatregelen wil om de stijgende kosten van de zorg en vergrijzing onder controle wil houden. Dit vraagt om stevig ingrijpen in de zorg en sociale zekerheid. GroenLinks/PvdA wil de doorgeslagen marktwerking in de ouderenzorg aanpakken en een einde aan omzetplafonds in de palliatieve zorg.

En euthanasie is een thema. Het CDA is geen voorstander van de Wet voltooid leven, waar de VVD kiest voor zelfbeschikking, ook voor mensen met dementie en GroenLinks/PvdA euthanasie uit het Wetboek van Strafrecht wil.

Wat er van gaat komen? Positief is in ieder geval dat er gemeenschappelijke thema’s zijn, zoals wonen. Laat het toekomstig kabinet daar maar eens mee beginnen, dan profiteert iedereen, oud én jong.

Deze blog is geschreven door José van Berkum. Ze is publicist en gespecialiseerd in wonen, welzijn & technologie van senioren. Meer weten? Abonneer je dan gratis op deze blogsite. Voor contact: mail naar: j.vanberkum@planet.nl