Deze maand verscheen de eHealthmonitor 2014 van Nictiz en Nivel, getiteld ‘Op naar meerwaarde!’ Eerder dit jaar, in juni, verscheen de Kamerbrief van minister Edith Schippers, getiteld ‘E-health en zorgverbetering’.
Beide documenten zijn positief over de toekomst van e-healthtoepassingen. Of is het nu ‘eHealthtoepassingen’?

Het lijkt misschien muggenzifterij om de verschillen in schrijfwijze in de schijnwerper te zetten. Misschien is het de auteurs zelf niet eens opgevallen.
Voor mij, een communicatiewetenschapper, zijn verschillen in taalgebruik geen toevalligheden, maar zeggen ze wat.
In dit geval heeft de inconsistentie in schrijfwijze volgens mij te maken met de onwennigheid in het gebruik van het begrip e-health/eHealth als overkoepelend begrip van ICT-innovaties in de zorg.
En heeft het te maken met de ontwikkelfase waarin domotica, ehealth, zorg-op-afstand, beeldschermzorg, robotica etc. zich nog steeds bevinden. De verschillen in schrijfwijze – de algemene noemer waaronder deze ontwikkelingen nu gepresenteerd worden -, is daarom ook nog in ontwikkeling.
Niet erg, kun je zeggen, zolang iedereen maar weet wat ermee bedoeld wordt.

Gemeenschappelijke taal
En daar juist wringt de schoen.
Want deze schrijfwijze – vanuit kennisinstellingen, zorg, overheid en ontwikkelaars – zegt ook wat over het klaar zijn voor een meer grootschalige toepassing in het echte leven.
Want daar moet het de komende jaren toch echt gaan gebeuren.
Hoe maakt een huisarts, of de arts in het ziekenhuis aan mijn moeder van tachtig duidelijk wat dit Engelse begrip inhoudt?
Als ze zelf al een voorstelling bij dit begrip hebben tenminste. Helpt dit taalgebruik om e-health/eHealth dan geaccepteerd te krijgen of is het juist een barrière?
Want ik stel me zo voor dat je als huisarts of (wijk)verpleegkundige aan je cliënt/patiënt/klant wilt laten weten dat er ook digitale vormen van zorg zijn, nieuwe ICT-toepassingen, die misschien wel geschikt zijn.
Als zorgverlener wil je dan kunnen beschikken over een duidelijk, consistent en vooral eenvoudig verhaal, met daarbij behorende informatiemiddelen.
En omgekeerd. Als je als oudere of mantelzorger, geïnteresseerd bent in innovaties, je zorgverlener vragen wilt stellen over gebruik van bijvoorbeeld zorg-op-afstand, wat is dan de gedeelde, gemeenschappelijke taal? De taal die nieuwe ontwikkelingen en mensen verbindt. Snapt je huisarts wat je vraagt?

Belevingswereld ouderen centraal
Ouderen zijn de belangrijkste (toekomstige) afnemers van zorg. Zij zijn de grootste groep zorggebruikers. Zij zijn ook de chronisch zieken waarover in de Kamerbrief van minister Edith Schippers gesproken wordt. Zij moeten het dus snappen.
Taal speelt in de toekomst van de zorg een essentiële rol. Eenvoudige, eenduidige, heldere taal. Een taal die uitgaat van gemeenschappelijke begrippen en betekenissen.
Taal die gesnapt wordt en die bijdraagt aan de meerwaarde van ICT-toepassingen. Taal, die verbindt.
Maar dat kan alleen als de onderliggende concepten ook duidelijk zijn. En de vraag, mijn vraag, is of het al zover is.
Vanuit het perspectief van ouderencommunicatie blijft het van het grootste belang om niet alleen ouderen actief te betrekken bij de ontwikkeling van ICT-toepassingen, maar vooral ook om een gemeenschappelijke taal te ontwikkelen. Eén die aansluit bij de kennis en belevingswereld van ouderen.

E-health of eHealth: what’s in a name? Het lijken slechts letters, maar er gaat een grotere wereld achter schuil.

Deze blog is geschreven door José van Berkum. José is eigenaar/senior adviseur bij Van Berkum Communicatie. Lees meer onder Inspiratie op je werkvloer. Of kijk op www.vbcom.nl, word lid van de Linkedingroep Ouderen 2.0 of volg José op Twitter: @Josevanberkum