“Ik wil niet dat ambtenaren uit mijn dorp weten hoe het met mijn gezondheid gesteld is. Als ik dat kwijt wil, zeg ik dat zelf wel”. Veel ouderen, waaronder ouderen uit het Netwerk100 (www.netwerk100.nl) maken zich zorgen over de bescherming van  hun privacy met de komst van de WMO. Kan het gebeuren dat je medische gegevens zomaar terecht komen bij ambtenaren, zonder dat jij dat weet of wilt?

Eigen regie staat voorop

Voor ouderen is eigen regie van groot belang. Als het kan, willen ze blijven wonen in hun eigen huis en de eigen buurt, eventueel met hulp van professionals en mantelzorg. Ook domotica en digitale middelen, zoals een digitaal platform  kunnen bijdragen aan die gewenste zelfstandigheid.  Op een digitaal platform kunnen ouderen of  hun mantelzorger contact hebben met de huisarts, de wijkverpleegster, de apotheker. Ze kunnen hier hun medische gegevens delen, hun vragen per mail stellen  en voor iedereen is duidelijk wat er afgesproken is rondom bijvoorbeeld een zorgplan en waarom. Dat schept duidelijkheid, en voorkomt misverstanden.  Tot op heden bepalen de oudere gebruikers uit het netwerk zelf  wie er welkom is op hun zorg- en welzijnsinformatie portaal.  Maar blijft dat zo?

Zwervend digitaal dossier

Wat nu als die gegevens straks een eigen leven gaan leiden? Als er met de komst van de WMO meegekeken kan worden, zonder dat jij het weet of wilt? Eén klik, en je gegevens kunnen een eigen leven gaan leiden.  Dat die angst niet onterecht is, bleek uit een uitzending van het programma De Monitor . Een verzekeraar bleek mee te kijken in medische dossiers, zonder medeweten of instemming van patiënten.

En dat is vreemd. Huisartsen, verpleegkundigen, psychologen en een aantal andere beroepen hebben een medisch beroepsgeheim. Wat er besproken wordt tussen  een huisarts en een patiënt blijft binnen vier muren. En komt terecht in een dossier. Vroeger een papieren dossier, tegenwoordig steeds meer een digitaal dossier. En daar wringt het dus. Want digitale informatie kan veel gemakkelijk gaan zwerven dan een ouderwets papieren dossier in een afgesloten kast. Ik was dan ook verbaasd dat de patiënten van de huisarts die zijn dossiers had vrijgegeven voor inzage door de verzekeraar zo lauw reageerden.

Sociale wijkteams: zorg en welzijn samen?

Ook gemeentes hebben te maken met het  delen van gegevens. Waarbij ze zich moeten houden aan  de Wet bescherming persoonsgegevens ( https://www.cbpweb.nl). Hoewel gemeentes nauwelijks bezig  zijn met eHealth, ontstaan er langzaam maar zeker  initiatieven, zoals vanuit de gemeente Woerden waar onlangs de plannen voor een digitaal platform werden gepresenteerd. De bedoeling is alle informatie van en voor burgers  – wonen, zorg & welzijn – samen in één digitaal platform onder te brengen. Handig, op het eerste gezicht misschien, maar het betekent ook het delen van (medische) gegevens met alle aanwezigen op dat platform  en of burgers daar op zitten te wachten?  Eén inwoner van Woerden, ervaringsdeskundige die te maken heeft met de huidige versnippering in het zorg- en welzijnsaanbod,was vooral kritisch over de mogelijke inbreuk op haar privacy als iedereen mee kan kijken. En hun eigen conclusies kunnen trekken, zonder medeweten of – beslissen van de betreffende cliënt.

In sociale wijkteams zal blijken hoe het werkt. In deze teams  werken maatschappelijk werker, ouderenadviseur en de wijkverpleegkundige steeds meer samen. Niet alleen samen fysiek rondom de tafel, maar ook steeds meer om een digitale overlegtafel. Wat deel je dan met wie? Privacy is belangrijk, en niet alleen voor ouderen. Want hoeveel waarde hecht u aan uw privacy?

Dit blog is geschreven door José van Berkum. Ze adviseert gemeentes en zorginstellingen over innovatief ouderenbeleid.

Meer informatie over haar vindt u op deze blogsite onder het kopje  ‘Meer inspiratie op je werkvloer’ en haar website http://www.vbcom.nl.

Ze is ook te vinden op Facebook (Van Berkum Communicatie) en actief op Twitter @Josevanberkum.