In de jaren zestig kwamen ze volop naar Nederland om te werken. ‘Gastarbeiders’ werden ze genoemd en de meesten van hen bleven hier, kregen kinderen en zijn inmiddels bejaard. Het aantal migranten ouderen dat vergrijst, gaat sterk toenemen in de komende jaren. De groep bestaat naast Surinamers hoofdzakelijk uit Turkse en Marokkaanse ouderen.
Oudere migranten hebben vaak hun kinderen nodig om hen te helpen. Omdat ze analfabeet of laaggeletterd zijn of de Nederlandse taal niet goed spreken. Of omdat het meer vanzelfsprekend is in bijvoorbeeld de Turkse cultuur om je ouders te helpen. Oudere migranten hebben vaak moeilijkheden met het vinden van de juiste zorg. Hierdoor verslechtert hun gezondheid en komen ze sneller in een isolement. Bijvoorbeeld als ze na een hersenbloeding weer opnieuw moeten leren lopen. Of spreken. Of wanneer ze Parkinson hebben, waarbij mensen moeite krijgen met spreken, slikken en kauwen. Juist dán is goede logopedie van groot belang.
TinyEYE: logopedie via beeldscherm
Desondanks zijn er veel oudere migranten die geen afspraak maken met een logopedist. Omdat ze bijvoorbeeld weinig mobiel zijn, té kwetsbaar om naar buiten te gaan, of omdat ze toch niet kunnen communiceren met hun zorgverlener. Elisa Gielen merkte in haar logopediepraktijk dat met name oudere Turkse en Marokkaanse mensen hier tegenaan liepen. Als 21-jarige pas afgestuurde logopediste kwam de Belgische Gielen in 1977 uit België om in Groningen verder te gaan studeren. Daarnaast werkte ze in Stadskanaal als logopediste. In 2006 bedacht Elisa besloot dat hulp bij stotteren, weer leren spreken ook anders zou moeten kunnen, namelijk niet persé in een logopediepraktijk, maar gewoon in de eigen woonkamer. Elisa: “Logopedie moet beschikbaar zijn voor iedereen. Niet alleen voor jonge kinderen, maar ook voor volwassenen en ouderen. Ongeacht waar je woont, hoe smal of groot je beurs is of hoe het met je gezondheid gesteld is. Vooral voor ouderen is logopedie op afstand fijn om thuis te kunnen ontvangen, bijvoorbeeld na een beroerte als ze weer moeten leren spreken. Of wanneer ze Parkinson hebben”.
Uit de wachtkamer, in de woonkamer
Elisa Gielen ging op zoek naar alternatieven. “Nu begint dat langzamerhand gemeengoed te worden, maar toen ik in 2006 het idee kreeg om het op deze manier te gaan doen, was er nog niets of niemand die dat al deed”, verteld Gielen. “ Toen we onderzochten of zorg-op-afstand voor logopedie al bestond, kwamen we terecht in Canada. Een enorm land, waarbij de logopediste meer in de auto zat dan tijd besteedde aan de daadwerkelijke logopedie. TinyEYE was daar de meest logische oplossing, bedacht door een ICT-er die zijn zus die logopediste was, hiermee van dienst wilde zijn.
In 2009 is TinyEYE binnen Europa opgericht en inmiddels heeft Gielen een team meertalige logopedisten in dienst. De zorgverzekeraar vergoedt. Slimme zorg in eigen taal kan voor veel oudere migranten het verschil betekenen. Want hoe fijn is het dat je vanuit je eigen woonkamer kunt praten met je Turkse logopediste? Dat je alleen je computer hoeft op te starten om je logopediste te spreken? En langzaam maar zeker weer leert praten, en weer naar buiten kunt? Ouderen zonder een computer kunnen terecht bij de plaatselijke bibliotheek, die graag ondersteunt.
Het initiatief van Gielen lijkt succesvol, want onlangs nog ontving TinyEYE de Oranje Handelsmissie Fonds prijs.
Deze blog is geschreven door drs. J. (José) van Berkum, publiciste en adviseur. Ze gespecialiseerd in welzijn, wonen en technologie van senioren. Volg haar op José van Berkum | LinkedIn en Anciano | Facebook