Via Flickr.com

“Ik voel me alsof ik niet meer bij de wereld hoor”. In het YouTube-filmpje vertelt een mevrouw hoe ze zich voelt in de steeds digitaler wordende maatschappij.

In januari van dit jaar sloeg ouderenorganisatie UnieKBO alarm, omdat maar liefst 1,2 miljoen ouderen geen ervaring met het internet heeft. De helft daarvan was ook niet van plan deze kennis op te doen, volgens het onderzoek.

Hoewel volgens gegevens van het CBS ongeveer driekwart van de ouderen tussen 65-75 jaar op internet zit, is dat voor ongeveer 600.000 ouderen niet weggelegd. Voor hen is het internet vaak te ingewikkeld of te duur, zij zijn bang om fouten te maken of hebben een gebrek aan vertrouwen. Vaak weten ze niet waar te beginnen of hulp te mobiliseren. En dan?

Unie KBO roept de overheid en dienstverlenende organisaties dan ook op om te zorgen voor een vangnet voor deze groep. Want ook zonder internet dient er toegang te zijn tot alle gangbare voorzieningen.  

Aanbod op maat

Zoals meestal is het ook hier én – én. Behalve het in stand houden van een vangnet, lijkt het verstandig om als gemeente ook in te zetten op voorlichting en educatie om ouderen digivaardig(er te maken. Want het internet doet ouderen goed. Eenmaal digitaal vaardig voelen senioren zich meer thuis in de samenleving, zelfstandiger en minder eenzaam. Digitaal contact is ook contact.

Ouderen blijken van elkaar te verschillen wat betreft motivatie en vaardigheden om al dan niet op het internet te gaan. Dat is goed om in de gaten te houden.

Zo zijn er ouderen die nog een onbeschreven internetblad zijn en die het wel prima vinden met telefoon en pen en papier. Een hele basale uitleg kan dan al verhelderend zijn en hen doen besluiten al dan niet digitaal verder te gaan.

Ook zijn er senioren die er welbewust voor kiezen niet het internet op te gaan. Ze associëren het met hacken, een (te) snelle wereld, onpersoonlijk. Positieve voorbeelden of praktisch gebruik van het internet dat aansluit bij persoonlijke hobby’s kunnen dan helpen deze houding wat opener te maken.

En dan blijken er ook nog behoorlijk wat ouderen te zijn die wel willen, maar niet weten waar aan te kloppen. Ze krijgen geen hulp, hebben te weinig financiële mogelijkheden, kennen de sociale kaart slecht. Stimulatie en een aansporing of aanbod vanuit de gemeente kan dan helpen.

Dat geldt eveneens voor de groep die wel eens op internet zit, maar zelf niet verder komt. Hun digitale mogelijkheden zijn vaak beperkt en weinig divers. Maar ze willen wél! Ze ontwikkelen graag wat meer strategische vaardigheden, zoals goed kunnen surfen en weten welke websites bruikbaar en betrouwbaar zijn. Meer mediawijsheid helpt hen méér uit het internet te halen dan ze nu kunnen.

Extra aandacht zou er moeten zijn voor mensen met een beperking. Zoals mensen die blind of slechtziend zijn, reuma hebben, of niet lang achter de computer kunnen zitten vanwege rugklachten. De gemeente heeft deze mensen vaak al in beeld. Speciale aanpassingen zoals extra grote letters, spraak gestuurde programma’s, of subsidie daarvoor kan dan uitkomst bieden. Zeker met de komst van de alom gewaardeerde iPad zijn de mogelijkheden voor deze groep inmiddels groter.  

Steuntje in de rug

Aan gemeentes, in samenwerking met vrijwilligers, zorg- en welzijnsinstellingen en ouderenorganisaties de uitdaging en schone taak om hun oudere inwoners ook digitaal mee te laten doen. Om ouderen van digibeet meer digivaardig te maken. Inmiddels, anno 2023, zijn er voldoende initiatieven ontwikkeld om senioren te helpen. Toch zijn er nog steeds teveel mensen – niet alleen ouderen – die niet mee kunnen in de snelle digitaliserende samenleving. Reden temeer om als gemeente hierbij stil te staan.

Deze blog is geschreven door José van Berkum. Zij is gespecialiseerd in wonen, welzijn & technologie van senioren. Volg haar door je gratis te abonneren op deze blogsite. Voor contact: 0613883560 of j.vanberkum@planet.nl