Via Flickr.com

“Ik voel me alsof ik niet meer bij de wereld hoor”. In het YouTube-filmpje vertelt een mevrouw hoe ze zich voelt in de steeds digitaler wordende maatschappij.

In januari van dit jaar sloeg ouderenorganisatie UnieKBO alarm, omdat maar liefst 1,2 miljoen ouderen, 65 +-ers, geen ervaring met het internet heeft. De helft daarvan was ook niet van plan deze kennis op te doen, volgens het onderzoek.

Hoewel volgens gegevens van het CBS ongeveer driekwart van de ouderen tussen 65-75 jaar op internet zit, is het voor ongeveer  600.000 ouderen niet weggelegd. Voor hen is internet vaak niet alleen te ingewikkeld of te duur, zij zijn ook bang om fouten te maken of hebben een gebrek aan vertrouwen. Vaak weten ze niet waar te beginnen of hulp te mobiliseren. Vanuit Unie KBO volgt dan ook de oproep aan overheid en dienstverlenende organisaties om te zorgen voor een vangnet voor deze groep mensen, want ook zonder internet dient er toegang te zijn tot alle gangbare voorzieningen.  

Aanbod op maat

Behalve het in stand houden van een vangnet, lijkt het verstandig om als gemeente ook in te zetten op voorlichting en educatie aan ouderen om hen digivaardig(er te maken. Want internet doet ouderen goed. Ze voelen zich meer thuis in de samenleving, zelfstandiger en minder eenzaam. Digitaal contact is ook contact.

Ouderen blijken wel erg van elkaar te verschillen wat betreft motivatie en vaardigheden om al dan niet op het internet te gaan. Weten wat hen beweegt én wat hen kan stimuleren, vergroot het succes van een aanpak die erop gericht kan zijn meer mensen digivaardig te maken. Dat geldt niet alleen voor ouderen die nog een onbeschreven internetblad zijn, of ouderen die het wel prima vinden met telefoon en pen en papier, maar juist ook voor ouderen die al wel actief zijn op het internet, maar vaak beperkt, weinig divers. Van hen is bekend dat ze graag wat meer strategische vaardigheden willen ontwikkelen, zoals goed kunnen surfen, en weten welke sites bruikbaar en betrouwbaar zijn. Meer mediawijsheid helpt hen méér uit het internet te halen dan ze nu kunnen.

 Wel willen, niet kunnen

Er zijn nog steeds ouderen, die nauwelijks weet van wat internet is, en wat je ermee kan. Hele basale uitleg kan dan al verhelderend zijn. Ook zijn er ouderen die er welbewust voor kiezen niet het internet op te gaan. Ze associëren het met hacken, een (te) snelle wereld, onpersoonlijk. Positieve voorbeelden of praktisch gebruik van het internet dat aansluit bij persoonlijke hobby’s kunnen dan helpen deze houding wat opener te maken.

En dan blijken er ook nog behoorlijk wat ouderen te zijn die wel willen, maar niet weten waar aan te kloppen. Ze krijgen geen hulp of stimulatie en een aansporing vanuit de gemeente kan dan helpen. Dat geldt eveneens voor de groep die wel eens op internet zit, maar zelf niet verder komt. Geduldige en persoonlijke hulp helpt dan.

Een andere groep ouderen, die wel wil, maar niet kan, bestaat uit mensen met een beperking. Mensen die slechtziend zijn, of reuma hebben, of niet lang achter de computer kunnen zitten vanwege rugklachten. Speciale aanpassingen zoals extra grote letters, spraak gestuurde programma’s, of subsidie daarvoor kan dan uitkomst bieden. Zeker met de komst van de alom gewaardeerde iPad zijn de mogelijkheden voor deze groep inmiddels groter.  

Steuntje in de rug

Aan gemeentes, in samenwerking met vrijwilligers, zorg- en welzijnsinstellingen en ouderenorganisaties de uitdaging en schone taak om hun ouderen ook digitaal mee te laten doen. Om ouderen van digibeet digivaardig te maken. Annet van Betuw en ik hebben een inspirerende en educatieve workshop ontwikkeld voor gemeentes, die hiermee aan de slag willen. Voor meer informatie: mail info@vbcom of info@vanbetuwadvies.

Deze blog is geschreven door José van Berkum. Zij is gespecialiseerd in communicatie, ouderen & ICT. Ze adviseert gemeentes en zorginstelling over innovatief ouderenbeleid en verzorgt workshops over dit thema.

Voor contact: bel 024 3558850/0613883560, bezoek http://www.vbcom.nl of mail naar info@vbcom.nl