“Een klas leeft, je hoort van alles en weet dan hoe het zit”. Mevrouw Edith Gödde is oud-lerares geschiedenis op een middelbare school. En ze is blind, vanaf haar vijftiende. Een erfelijke kwestie, zegt ze zelf. Het weerhield haar er niet van om ‘gewoon’ naar school te gaan, MO-geschiedenis te studeren en vervolgens lerares te worden.

Sinds drie en een half jaar woont Edith op Het Schild. Het Schild is een woonzorgcentrum in Wolfheze, speciaal bedoeld voor oudere blinde en slechtziende mensen. Er zijn 120 appartementen, er wonen zo’n 140 mensen. “Het is hier net een dorp. Sommige mensen mag je, anderen niet”. Er zijn nog meer voorzieningen voor oudere blinde en slechtziende mensen, maar Het Schild is volgens Edith het beste. “De sfeer is goed, de voorzieningen zijn prima en ik woon hier heerlijk, met de zon op het zuid-oosten”.

Binnen Het Schild is alles afgesteld op blinde mensen: leuningen langs de muren, iedere woning een nummer en naamplaatje in braille, personeel dat altijd groet, gevolgd door hun naam, voor de trappen zit een beveiliging, de lift spreekt, rollators hebben een geluidje vanwege de veiligheid.

Toverdoos

Edith Gödde ontvangt me in haar ruime appartement om me meer te vertellen over het leven daar, en de rol van technologie daarin. En die is groot. Edith somt op :”De radio en televisie natuurlijk, de telefoon, computer met brailleregel, de daisyspeler met cd-tjes van boeken en tijdschriften, allemaal ingesproken door vrijwilligers”.

In de loop van het gesprek komen er steeds meer handige apparaatjes op tafel, maar vooral de Web -box is een uitvinding. Binnen Het Schild heeft iedere bewoner sinds een jaar deze Webbox . “Het is echt gemaakt voor blinden. Een paar knoppen en je kunt er alles mee.  Sommige mensen noemen het een toverdoos”, vertelt Edith. “Je kunt naar de radio luisteren, zelf boeken en tijdschriften erop zetten, je favoriete muziek, tv-programma’s laten ondertitelen. De nieuwe Webbox vervangt dus veel. Ook op het menu staat het Schild Nieuws Net (SNN). Hier kun je alles over Het Schild beluisteren: de dagelijkse activiteiten, het menu, het verslag van de cliëntenraad, het streeknieuws”.

Computer als encyclopedie

De computer, met brailleregel en spraak, gebruikt Edith regelmatig, om van alles en nog wat op te zoeken. Ook de mail gebruikt ze, maar persoonlijk contact is bijna altijd per telefoon. De smartphone, met daarop sprekende SIRI, is niet aan Edith besteed. “Met een touchscreen is bijna niet te doen. En ik wil niet altijd bereikbaar zijn. Als ik weg ben, ben ik weg”. Ze gebruikt haar mobieltje alleen in noodgevallen, als de trein vertraging heeft bijvoorbeeld. Internetbankieren doet ze niet, want dat vertrouwt ze niet echt.

En dan zijn er nog heel veel apparaten die voor ziende mensen handig zijn, maar voor blinden een noodzaak. Zoals een braillehorloge en de sprekende sleutelhanger voor de tijd, een sprekende weegschaal, een thermostaat die piepjes geeft en een elektrisch fornuis dat aangepast is. Mevrouw Gödde laat me een ook een Penfriend zien. “ Dat is een ideaal ding, echt een uitkomst. Door in te spreken kun je labels maken in braille. Je naait labels in je kleding om te weten welke kleuren het kledingstuk heeft. Ook voorzie ik de producten in mijn voorraadkast van een ingesproken label en niet te vergeten de producten in mijn koelkast”. En dan is er natuurlijk het GPS-systeem, een elektronische sleutel om het appartement te openen, en een multifunctioneel audiotoestel.  Het oogt modern en handig.

Terwijl ik opsta en rondkijk, valt mijn oog op een dikke stapel braillepapieren, in een stoel. “Ja, dat is de kandidatenlijst voor de aankomende gemeenteraadsverkiezingen. Dat moet ik nog lezen”.

Deze blog is geschreven door drs. José van Berkum. Zij is zelfstandig publiciste en (communicatie) adviseur. Volg haar op José van Berkum | LinkedIn of Anciano | Facebook